Phóng viên:
Đến thời điểm này, Chính phủ vẫn giữ quan điểm không tăng lương theo kế
hoạch trong năm tới. Bộ trưởng Tài chính khẳng định “Không thể tăng
lương, trừ phi… in thêm tiền”. Bộ trưởng KH-ĐT cũng “mặc cả” “tăng lương
thì phải cắt giảm đầu tư cho phát triển”. Từ góc độ cơ quan bảo vệ
quyền lợi người lao động, ông đánh giá việc này sẽ tác động thế nào tới
cuộc sống của 22 triệu người thời gian tới?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Đó là đề nghị của Chính phủ, còn ý kiến của người dân, của đại biểu
Quốc hội rất khác. Dù rất chia sẻ với khó khăn của Chính phủ trong việc
điều hành kinh tế thời gian tới nhưng tôi cho rằng, một nhà điều hành
kinh tế giỏi phải tính toán nghiên cứu. Phải tính như thế nào để giảm
các khoản chi không cần thiết, không hiệu quả và đặc biệt phải tiết kiệm
mọi cách để có tiền tăng lương.
Đặc
biệt, Chính phủ cần tiết kiệm trong việc tổ chức các lễ hội, không cần
thiết làm thêm các cuộc hội họp, các hoạt động lễ nghi long trọng. Cần
tiết giảm đến mức tối đa để làm sao tăng lương, đảm bảo cuộc sống cho
người lao động.
Mặt
khác, đảm bảo được mức sống, đời sống sung túc hơn của người lao động
cũng là động lực kích thích sức mua của toàn xã hội, giúp cho các doanh
nghiệp ít tồn kho hơn, thúc đẩy nền kinh tế sôi động trở lại.
Phóng viên: Trong
khi “kiên quyết” hoãn tăng lương, Chính phủ lại nỗ lực vận động cho
việc nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế thu nhập cá nhân.
Theo đó, người thu nhập đến 12,6 triệu đồng/tháng (nuôi 2 con) mới chỉ
phải nộp thuế ở bậc 1, mức thuế rất thấp. Có ý kiến cho rằng, đây là
việc làm ngược, lấy của người nghèo hỗ trợ cho người khá hơn. Quan điểm
của ông về việc này?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Theo tôi hiểu, đối với người lao động sống hoàn toàn vào lương, người
ta đều mong thu nhập đủ đảm bảo cuộc sống. Nhất là trong tình trạng vật
giá gia tăng như hiện nay, có thu nhập ngoài mới đủ sống chứ đâu thể chỉ
trông chờ đồng lương. Rồi còn phải tính đến chuyện nhà cửa, nuôi con,
cấp dưỡng bố mẹ già.
Phóng viên:
Ủy ban Tài chính ngân sách (cơ quan thẩm tra) đã chỉ ra, việc điều
chỉnh mức thu nhập tính thuế như này có thể dẫn tới hụt thu ngân sách
hàng chục nghìn tỷ đồng trong thời gian tới trong khi lý do không tăng
lương theo lộ trình cũng vì không có nguồn. Việc này cũng được cảnh báo sẽ làm mất ý nghĩa của thuế thu nhập cá nhân?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Ở đây mình phải tính, trong cuộc sống của người Việt Nam, bản thân mỗi
người luôn luôn gắn liền trách nhiệm với gia đình, con cái, cha mẹ. Với
nếp sống như vậy, có lo toan, trách nhiệm mới đúng với chất con người
việt Nam, với hoàn cảnh xã hội, thực tế của Việt Nam.
Như
vậy thì luật xây dựng mới gần với cuộc sống. Còn nếu nói tính thuế như
vậy sẽ làm mất ý nghĩa của thuế thu nhập cá nhân mà chuyển sang thành
thuế thu nhập cao thì cũng đúng thôi vì trước đây thuế này là để đánh
vào khu vực người dân có thu nhập cao, giờ mới bỏ vế này đi, chuyển thuế
thu nhập cao thành thuế thu nhập cá nhân.
Phóng viên:Trở
lại với chuyện tăng lương, nếu thực hiện như dự kiến ban đầu là tăng
lên mức 150.000 đồng thì thực tế, mức tăng ấy cũng mới chỉ rất hình
thức, thu nhập của mỗi người lao động hưởng lương cũng chỉ tăng thêm
được mấy trăm nghìn đồng mỗi tháng trong khi lạm phát năm tới vẫn dự
kiến ở mức 8%. Không có khoản này, đời sống người lao động càng khó?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Đúng là đối với người lao động thì lương tăng được đồng nào hay đồng
đó. Nó giúp cho việc giảm bớt nỗi lo lắng, ưu tư của người lao động, đáp
ứng được yêu cầu trước mắt chứ bây giờ ước mơ một mức thu nhập cao thì
ai cũng muốn nhưng rất khó. Với nhiều người, vài ba trăm nghìn đồng
không cao nhưng với những người sống hoàn toàn bằng lương, tăng lương
đối với họ là vấn đề rất quan trọng.
Phóng viên:
Nhưng cũng có quan điểm cho rằng, nếu cố tạo áp lực để tăng được chút
ít tiền lương (có thể giảm mức tăng từ 150.000 đồng xuống 100.000 đồng
như phân tích của UB Tài chính Ngân sách) thì cũng sẽ kéo theo hệ quả
nhãn tiền là việc tăng giá, đẩy giá tiêu dùng lên, có thể thành lợi bất
cập hại?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Bản chất của tăng lương không phải là sẽ kéo theo tăng giá mà vấn đề
nằm ở điều hành của Chính phủ. Nhưng đó là sự thật. Mỗi lần nghe thông
tin chuẩn bị tăng lương, người lao động chưa kịp nhận đồng lương nào thì
giá cả đã tự nhảy lên một mặt bằng mới mà thường thì mức tăng giá này
còn cao hơn nhiều lần mức tăng lương.
Đó
là điểm rất dở của chúng ta. Đáng ra chúng ta không nên nói mức lương
định ra hiện nay là lương tối thiểu. Cái đó phải nói là hệ số K để tính
tiền lương cho cán bộ công chức. Mà hệ số K này hàng năm phải được điều
chỉnh theo giá cả thị trường tại thời điểm đó. Hệ số K này tăng lên thì
lương tăng lên, giảm thì lương giảm.
Vì
quản lý không ổn nên cuối cùng lương chưa tăng mà vật giá đã tăng, khổ
trước hết những người đi chợ hàng ngày - những người lao động đơn thuần.
Phóng viên: Về phía Tổng liên đoàn, ông và tập thể lãnh đạo có ý kiến gì đối với Chính phủ, Quốc hội về việc hoãn tăng lương này?
Ông Đặng Ngọc Tùng:
Qua diễn đàn Quốc hội, tôi cũng bày tỏ quan điểm, phản ánh nguyện vọng
của người lao động. Còn quyết định sau cùng vẫn là của Chính phủ. Tôi
chỉ chuyển tải tình cảm, tâm tư, nguyện vọng của người lao động đến các
cấp có thẩm quyền giải quyết. Trên cơ sở xem xét thực tế, cân đối thu
chi để tính toán là nhiệm vụ của cơ quan chức năng.
Còn
riêng khối doanh nghiệp thì kiên quyết là từ khi Bộ luật Lao động có
hiệu lực (từ 1/7 vừa qua) thì phải nghiêm túc thực hiện đúng luật, tiến
hành tăng lương theo đúng lộ trình.
Xin cảm ơn ông!